Chứng khoán là gì?

Nhìn chung, chứng khoán là các loại giấy tờ có giá khác nhau được các tổ chức phát hành (theo luật định).

Ở đây, Khang lưu ý, 03 loại chứng khoán chính mà các doanh nghiệp niêm yết thường phát hành: cổ phiếu, trái phiếu, trái phiếu chuyển đổi.

Cổ phiếu là gì?

Là một tờ giấy có giá (thực tế bây giờ số hóa cả rồi), chứng nhận quyền sở hữu một lượng cổ phần nhất định trong công ty phát hành của người nắm giữ nó.

Ví dụ: Công ty VNM phát hành 1.000 cổ phiếu (1.000 tờ giấy có giá). Nếu bạn sở hữu 01 cổ phiếu VNM thì tức bạn là chủ sở hữu 0,1% công ty công ty VNM. Nếu bạn sở hữu 600 cổ phiếu VNM, tức là bạn là người sở hữu 60% công ty này. Với 60% cổ phần, bạn có quyền hành tối cao trong công ty.

Phân biệt cổ phiếu và cổ phần?

Đọc kỹ lại đoạn trên. Bạn sở hữu 600 cổ phiếu VNM tức là bạn sở hữu 60% cổ phần VNM. Lượng (tức số lượng) cổ phiếu và % cổ phần.

Một số loại cổ phiếu đặc biệt khác?

Cổ phiếu thưởng? Trả cổ tức bằng cổ phiếu? Phát hành thêm cổ phiếu ưu đãi? Cổ phiếu ESOP? Cổ phiếu phát hành riêng lẻ?

Bạn có thể dễ dàng tìm được những định nghĩa của các cụm từ trên bằng cách Search Google.

Tuy nhiên quan điểm của tôi về các vấn đề này xoáy vào bản chất, xoáy vào lợi ích của nhà đầu tư. Và nó rất khác biệt so với các định nghĩa thông thường. Tôi không chia sẻ public những vấn đề đó.

Nếu bạn muốn nhận những kiến thức bản chất này, cánh cổng là hãy nhận Ebook Tự Do Tài Chính Cùng Chứng Khoán trước và nó hoàn toàn miễn phí.

Trái phiếu là gì?

Nếu bạn sở hữu cổ phiếu của một doanh nghiệp, tức là bạn sở hữu một tỷ lệ % cổ phần trong công ty đó. Bạn là đồng Chủ Sở Hữu của công ty ấy.

Còn trái phiếu, nếu bạn sở hữu nó, bạn là Chủ Nợ của công ty phát hành ra trái phiếu.

Nếu bạn mua tất cả trái phiếu của một công ty phát hành ra, bạn là chủ nợ lớn của công ty, nhưng bạn KHÔNG phải chủ sở hữu của công ty.

Rất khác biệt với việc sở hữu 1 cổ phiếu.

Ví dụ: Công ty VNM phát hành 5 trái phiếu VNM, mỗi trái phiếu có giá 01 tỷ đồng, lãi suất 9%/năm, kỳ hạn 03 năm. Nếu bạn mua 01 trái phiếu này, tức là bạn cho công ty VNM vay 01 tỷ đồng, thời hạn vay 03 năm, mỗi năm bạn lấy tiền lãi 90 triệu đồng, 03 năm tổng lãi thu về 270 triệu đồng, đến ngày đáo hạn công ty VNM có nghĩa vụ hoàn trả tiền gốc 01 tỷ đồng cho bạn.

Trái phiếu chuyển đổi là gì?

Hiểu đơn giản, Trái phiếu có thể quy đổi thành Cổ phiếu.

Tuy nhiên, cần xem xét kỹ cách thức chuyển đổi để có lợi cho nhà đầu tư nhất.

Ví dụ: Công ty ABC có 10 triệu cổ phiếu (tương đương vốn điều lệ 100 tỷ, mệnh giá cổ phiếu theo quy định Việt Nam là 10.000 đ/cp), giá thị trường hiện mỗi cổ phiếu là 25.000 đ/cp. Công ty này phát hành 01 triệu trái phiếu chuyển đổi, mệnh giá trái phiếu 1000.000 đ/trái, giá phát hành 1000.000 đ/trái, bán mỗi lô 1000 trái (không bán lẻ), lãi suất mỗi năm 05%, thời hạn 03 năm đáo hạn, quyền chuyển đổi trái phiếu thực hiện vào ngày đáo hạn, tỷ lệ chuyển đổi 01:40 (mỗi trái phiếu đổi thành 40 cổ phiếu).

Khi đó, nếu bạn mua 01 lô trái phiếu chuyển đổi này, tức là bạn sở hữu 1000 trái phiếu, tương đương cần chi ra 01 tỷ đồng cho công ty ABC vay.

Mỗi năm bạn nhận về 50 triệu tiền lãi vay, 03 năm nhận tổng cộng 150 triệu tiền lãi. Đến ngày đáo hạn, bạn có 02 lựa chọn:

• TH 01: là đáo hạn trái phiếu, thu về vốn gốc 01 tỷ đồng. Thường nếu đến ngày đáo hạn sau 03 năm, giá cổ phiếu ABC < 25.000 đ/cp bạn sẽ chọn phương án này.
• TH 02: là bạn có quyền đổi 1000 trái phiếu chuyển đổi này thành 40.000 cổ phiếu ABC. Nếu tại thời điểm sau 03 năm đó, cổ phiếu ABC có giá 50.000 đ/cp, thì 40.000 cổ phiếu ABC tổng giá trị trên thị trường là 02 tỷ đồng. Phương án này dùng khi đến ngày đáo hạn, giá cổ phiếu ABC > 25.000 đ/cp.

Bạn được chọn 01 trong 02 phương án, tùy tình hình thị trường và giá cả cổ phiếu ABC lúc đó.

Nhờ sự trợ giúp của công ty chứng khoán của bạn, hay công ty phát hành trái phiếu hướng dẫn bạn cách chuyển đổi hay đáo hạn.

Đây là loại tài sản đầu tư đặc biệt tốt cho nhà đầu tư!

Xem thêm: Có nên đầu tư vào trái phiếu chuyển đổi hay không?

Phân biệt các thuật ngữ về giá

• Mệnh giá cổ phiếu là gì? Theo pháp luật Việt Nam, mệnh giá cổ phiếu được quy định mặc định là 10.000 đ/cp. Mệnh giá liên quan, tượng trưng cho vốn điều lệ. Ví dụ, công ty ABC niêm yết trên sàn chứng khoán có vốn điều lệ là 100 tỷ đồng, thì công ty này được phát hành 10 triệu cổ phiếu.

Công thức: Vốn điều lệ = Mệnh giá x Số lượng cổ phiếu được phát hành

• Giá trị sổ sách là gì? Giá trị sổ sách liên quan đến vốn chủ sở hữu của công ty.

Ví dụ: công ty ABC như trên, vốn điều lệ 100 tỷ, có tổng tài sản là 200 tỷ, nợ là 35 tỷ, khi đó vốn chủ sở hữu là 165 tỷ. Giá trị sổ sách của công ty ABC này là 16.500 đ/cp.

Công thức: Giá trị sổ sách = Vốn chủ sở hữu/Tổng số lượng cổ phiếu

• Giá cổ phiếu là gì? Đây là giá cả mà hàng ngày cổ phiếu được giao dịch. Mức giá này do cung cầu thị trường quyết định.

Ví dụ: Công ty ABC thời điểm này giá cổ phiếu 22.000 đ/cp, nhưng 05 phút sau có thể là 23.000 đ/cp rồi.

• Giá trị thực của cổ phiếu? Đây là phần rất quan trọng mà bạn cần phải nắm. Bạn cần có phương pháp xác định giá trị thực của cổ phiếu một cách rõ ràng.

Ví dụ: cổ phiếu ABC giá cổ phiếu hiện ở mức 23.000 đ/cp, mà bạn định giá ra kết quả giá trị thực là 30.000 đ/cp, thì đó là cơ hội đầu tư rất tốt. Ngược lại, nếu định giá chỉ ra được giá trị thực cổ phiếu ABC là 13.000 đ/cp thì tuyệt đối không nên mua cổ phiếu này.

Hầu hết nhà đầu tư chứng khoán không dành thời gian, học hỏi, để trả lời câu hỏi giá trị thực của cổ phiếu là bao nhiêu, mà bị cuốn theo biến động giá cả cổ phiếu hàng ngày. Đó là một trong những lý do khiến những nhà đầu tư thiếu hiểu biết bị mất tiền trên thị trường chứng khoán.

>>Xem thêm: 05 sai lầm trong đầu tư chứng khoán khiến 90% nhà đầu tư mất tiền!

Nhà đầu tư cá nhân nên kiếm lợi nhuận như thế nào?

Chúng ta khoan nghĩ đến việc đầu tư cổ phiếu như thế nào. Mà cái quan trọng nhất chúng ta nhìn vào bức tranh tài chính của mình trước.

Trong mỗi chúng ta đều có 1 công việc riêng, sau 1 thời gian tích góp được 1 số vốn nhàn rỗi và chúng ta làm gì với vốn này.

Thông thường chúng ta cần phân biệt ra, việc sử dụng vốn đó sẽ có 2 kênh chính: Kênh tấn công (để kiếm tiền) và Kênh phòng thủ (tích trữ tiền).

Một số kênh phòng thủ quen thuộc như: Gửi tiết kiệm, mua vàng, mua đô la,… và Kênh tấn công thường dùng như là: Đầu tư bất động sản, Cổ phiếu, Forex,…

Khi dùng Kênh phòng thủ, nên dùng bằng cách gửi tiết kiệm hoặc mua vàng. Còn Kênh tấn công chúng ta cơ cấu vốn vào Bất động sản và Chứng khoán.

Ví dụ: Trong khoảng thời gian làm việc, có số vốn nhàn rỗi là 10 tỷ đồng, ta cơ cấu vốn vào khoảng 3 tỷ (tiết kiệm, vàng) và 7 tỷ cho (bất động sản, chứng khoán).

Trong 7 tỷ dành cho môn tấn công này, tiếp tục phân ra 4 tỷ cho môn chứng khoán, 3 tỷ cho bất động sản.

Với môn chứng khoán này, chúng ta cần lập ra 1 chiến lược đầu tư cho nó rõ ràng ngay từ đầu. Tức là đầu tư nhắm đến kết quả dài hạn, nhắm đến giá trị thực, giá trị nội tại của doanh nghiệp. Đừng nhắm đến việc tăng giá cổ phiếu trong việc đầu cơ hoặc nhắm đến kiếm 1 khoảng lời trong ngắn hạn => câu chuyện đấy nó không bền vững.

Chúng ta nên nhắm đến những vấn đề dài hạn, bền vững hơn và xác suất làm được cao. Nếu chúng ta có sự nghiên cứu, dùng những phương pháp đàng hoàng thì việc tìm kiếm lợi nhuận trên thị trường ở mức tương đương hoặc cao hơn rất nhiều so với việc gởi tiết kiệm.

Tóm lại trong chuyên mục này để chia sẻ, nên kiếm lợi nhuận như thế nào?

Bước 1: Cấu trúc vốn tài chính cá nhân vững vàng.

Bước 2: Riêng môn chứng khoán (kênh tấn công), tư duy cần tập trung vào dài hạn, giá trị thực của doanh nghiệp.

Bước 3: Phương pháp đầu tư rõ ràng: tập trung suy xét nhiều đến nội tại của công ty, hoạt động tốt của doanh nghiệp.